Rediscovering physical therapy
Zowel het leveren van sportprestaties als het ontstaan van sportblessures omvat een complexe interactie tussen verschillende factoren die niet onafhankelijk van elkaar gezien kunnen worden. De reductionistische blik op het ontstaan en het beloop van blessures en de mogelijke kans op recidieven die wij in de praktijk geregeld tegenkomen, doet de complexiteit van het menselijk bewegen wat ons betreft te kort. Vanuit een traditioneel oogpunt wordt met name bekeken welke biomedische verklaring er ten grondslag ligt aan musculoskeletale pijn, waarin het doel is om de ‘root case’ te vinden. Echter, laat de meeste recente evidentie zien dat dit traditionele perspectief te kort schiet en er een behoefte is aan een raamwerk voor pijn die de complexiteit van de mens meer respecteren en mogelijk een betere kwaliteit van zorg kunnen leveren.
Een alternatief raamwerk kent haar theoretische fundament in de ecologische psychologie, en dynamische systeemtheorie – ecological dynamics (Thelen 2005; Blau & Wagman 2022). Deze ecologische benadering doet meer recht aan de complexiteit van de mens als bewegend organisme en respecteert de onlosmakelijke relatie die wij hebben met onze omgeving, leert ons omgaan met complexiteit en onzekerheid, stuurt gedragsverandering en promoot zelfmanagement, zelfeffectiviteit en autonomie. Dit geeft de fysiotherapeut een meer compleet inzicht in de context van het gehele leven van de patiënt en rijkt tools aan om voor de patiënt relevante doelstellingen overeen te komen.
Om de ervaren pijn beter te verklaren heeft het concept rondom ‘affordances’ een steeds prominentere rol gekregen in de hedendaagse pijnwetenschap. Affordances, welke haar oorsprong vindt in de ecologische psychologie, worden beschreven als mogelijkheden tot (beweeg)gedrag welke worden gevormd door de eerdergenoemde constraints. Bovengenoemde ‘affordances’ vinden hun plek in een recent geïntroduceerd ‘affordance-based’ model in de behandeling van (persisterende) musculoskeletale pijn, welke veel invloeden kent vanuit de filosofische stroming enactivisme (Stilwell et al. 2019; Vaz et al., 2023).
Dit model focust op de experiëntiele aard (ervaring) van pijn. Er word meer gekeken naar de persoon als geheel, met respect voor de context waarin deze persoon zijn/haar leven lijdt. Hierin wordt niet ontkend dat er anatomische, fysiologische of biomechanische invloed kunnen zijn op pijn en het herstel hiervan. Echter, nodigt het de fysiotherapeut uit om uit te zoomen van de ‘root cause’ en erkenning te geven aan de ervaring van iemands pijn en dit als onderdeel te zien van de complexe interactie tussen een persoon en zijn/haar omgeving.
Een van de speerpunten van dit model is ‘changing perception through action’ (Vaz et al. 2023). Het veranderen van (beweeg)gedrag, door actieve participatie – ‘doing’ (Woods et al. 2022). Deze actieve aanpak gaat voorbij aan het fysiek actief zijn, het gaat ook over het trainen van skill (bewegingsvaardigheden). Het trainen van functionele/contextuele beweegpatronen, waarin veel ruimte is voor de patiënt om zelf te ontdekken wat wel/niet werkt. Deze manier van ‘leren bewegen’, verbeterd autonomie en zelfmanagement – belangrijke doelstellingen van patiënt-gericht handelen (Hutting et al. 2022).
Tijdens de 3 daagse cursus Rediscovering physical therapy – an ecological perspective’ nemen wij de cursist aan de hand van bovenstaande ideeën mee in de complexiteit van blessures rondom de onderste extremiteit. Hierin zullen niet alleen de fundamentele principes worden besproken maar gaan we ook veelal praktisch aan het werk om de complexiteit inzichtelijk maken en aan de hand daarvan tot context gedreven doelen te komen. Daarnaast nemen we de cursist mee in het vorm geven van een representatieve leeromgeving en bespreken welke effecten dit kan hebben op de dagelijkse (sport) fysiotherapeutische praktijk. Dus ben je benieuwd hoe deze ideeën hun plek kennen in het speelveld van de sportende patiënt met musculoskeletale pijn aan de onderste extremiteit? Dan zien we je graag tijdens onze driedaagse cursus.
